CFCU Akademi
Site blog'u
Jean Monnet (JM) Burs Programı’nın temelleri, 35 yıl önce Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Komisyonu arasında imzalan bir antlaşma ile atılmış ve bugün Türkiye’nin en prestijli burs programlarından biri haline gelmiştir. Bursun temel amacı, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB)’ne tam üyelik hedefi doğrultusunda AB müktesebatına hakim uzman bireyler yetiştirmektir. Ancak, programın sunduğu en büyük değerlerden biri bursiyerlerine sadece akademik bir eğitim değil, aynı zamanda kültürel bir deneyim de sunmasıdır. Avrupa’nın dinamiklerini yerinde görmek ve uluslararası bir perspektif kazanmak, JM bursiyerlerini diğerlerinden ayıran önemli özellikler arasında yer almaktadır.
Bu yazımızda, JM Burs Programı’na başvurmayı düşünen adaylar için sınav sürecine nasıl hazırlanılabileceği, başvuru sonrası adayları nelerin beklediği ve sürecin nasıl daha verimli yönetilebileceğine dair ipuçları paylaşacağız. Yazımız, bursiyerlik yolculuğuna çıkmadan önce güçlü bir hazırlık yapmanıza katkı sağlamayı hedefliyor.
Kimler Başvurabilir?
Harika bir haberle başlayalım: Jean Monnet Bursu’na başvurmak için herhangi bir yaş sınırı bulunmuyor! Ayrıca, geçmiş akademik performansınız, özellikle iş tecrübeniz varsa, aşılamaz bir engel değil. İşte mevcut durumda başvuru için gereken ve ileride değişiklik gösterebilecek temel şartlar:
• AB üyesi ülke veya Türkiye veya Katılım Öncesi Mali Yardım (IPA III) faydalanıcısı ülke vatandaşı olmak,
• Lisans mezunu olup kamu/özel/üniversite sektöründe çalışıyor olmak veya Türkiye’de bir üniversitenin son sınıf öğrencisi olmak,
• Lisans not ortalamasının en az 2,70/4,00 veya 70/100 olması, (Bu şartı sağlayamayanlar, lisansüstü derecesini tamamlamışlarsa veya en az 36 ay iş tecrübesine sahiplerse başvuru yapabilirler.)
• Avrupa Birliği dillerinden birinde, duyuru metninde belirtilen sınavlar ile dil yeterliliğini belgelemek.
Hangi Alanlarda Eğitim Alabilirsiniz?
Program, Avrupa Birliği müktesebatına uygun olarak geniş bir çalışma alanı sunmaktadır. Enerji politikalarından eğitim ve kültüre, çevre ve iklim değişikliğinden rekabet hukukuna kadar birçok farklı konuda uzmanlaşma fırsatı bulabilirsiniz.
Bursiyerler, Avrupa’daki üniversitelerde ya da denk kurumlarda lisansüstü düzeyde eğitim alabilir veya araştırma çalışmaları yürütebilir. Çalışma süresi en az 3, en fazla 12 ay olarak belirlenmiştir.
JM Burs Programı kapsamındaki geniş çalışma alanları
arasında doğru tercihi yapmak bazen karmaşık olabilir. Bu noktada, JM Burs Programı’nın internet sayfasında yer alan sekmeler ile geçmiş bursiyerlerin çalışmaları hakkında arama
yapabilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus, başvuru
yapıldıktan sonra seçilen fasılın değiştirilemeyeceğidir. Bu nedenle, fasıl seçiminden
önce adayların hangi alan üzerine çalışmak istediklerine karar vermeleri büyük
önem taşımaktadır. Desteklenen çalışma alanlarına ilişkin fasıllar hakkında
daha fazla bilgi için AB Başkanlığı'nın resmi internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Başvuru ve Değerlendirme Süreci Nasıl İşliyor?
JM Bursu duyurusu, her akademik dönem için ayrı ayrı olmak üzere yılda bir kez genellikle Eylül ayında yayımlanmaktadır. Başvurular, T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Merkezi Finans ve İhale Birimi (MFİB) ve Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu iş birliğiyle yürütülmektedir.
Başvuru için gerekli olan belgeler MFİB’ne sunulmalıdır. Başvuruların ilk aşamasında adaylar için en büyük engellerden biri, dil puanı yeterliliğini sağlamaktır. Duyuru metninde çeşitli uluslararası sınavlara dair geçerli belgelere yer verilmekle birlikte, adayların ağırlıklı olarak İngilizce dilini tercih ettikleri gözlemlenmektedir. Bu dil için kabul edilen sınavlardan biri olan IELTS’e yönelik adaylara küçük bir ipucu vermek isteriz: IELTS sınavı, Cambridge İngilizce sınav serisiyle benzer bir seviyeye denk gelmektedir. Bu bilgiyi göz önünde bulundurmak, etkili bir hazırlık stratejisi oluşturmak açsısından oldukça önemli. Bu kapsamda, British Council'in online içerikleri, adaylar için yararlı bir kaynak niteliği taşımaktadır. Dil yeterliliğinin yanısıra diğer koşulları sağlayan ve başvurusu yeterli bulunan adaylar, yazılı sınava davet edilmektedir. 3 saat süren yazılı sınavın değerlendirme kriterleri şu şekildedir:
- Yazılı sınav başarısı: Adayların, sınavdan en az 60/100 puan alması gerekmektedir.
- Başarı sıralaması: 60 ve üzeri puan alan adaylar, başarı sırasına göre değerlendirilir.
- Sektörel Kotalar: Bursun %50’si kamu
sektörüne, %30’u üniversitelere, %20’si ise özel sektöre ayrılmıştır.
Yalnızca yazılı sınavı geçmek değil, sektörel kotalar dahilinde üst sıralarda yer almak da bursu kazanmak için anahtar bir konumda.
Bursiyerlere Sağlanan Destekler
JM Burs Programı, bursiyerlerine üç başlık altında finansal destek sunuyor. AB tarafından revizyona açık olan bu tutarların güncel hali şöyledir:
• Okul Ücretleri: 22.000 Avro’ya kadar olan kısmı burs tarafından karşılanıyor.
• Yaşam Giderleri: Konaklama, yiyecek, ulaşım ve kültürel etkinlikler gibi masraflar ülkeye göre değişen oranlarda karşılanıyor.
• Ek Ödenek: Vize, seyahat ve eğitim materyalleri gibi masraflar için bir defaya mahsus 3.500 Avro.
Bursiyerler ile Merkezi Finans ve İhale Birimi arasında sözleşme imzalandıktan sonra toplam burs tutarının %90’ı ödenir. Kalan %10’luk ödeme, program başarıyla tamamlandıktan ve gerekli belgeler AB Başkanlığı’na sunulduktan sonra yapılmaktadır.
Sınava Nasıl Hazırlanmalı?
Sınavlara hazırlanırken geçmiş yılların sorularını incelemek ve örnek sorular çözmek, birçok öğrenci için oldukça etkili bir yöntemdir. Ancak JM burs programına ait geçmiş sınav sorularına resmi kaynaklardan ulaşmak mümkün değil. Buna karşın, sınava daha önce katılmış adayların çeşitli forumlarda paylaştığı, resmi niteliği bulunmayan sorulara internette rastlamak mümkün.
JM sınavı, hazırlanma açısından Uluslararası İlişkiler lisans bölümü mezunlarının bir adım daha önde olduğu bir sınav gibi dursa da geçmiş bursiyerlerin farklı bölümlerden geliyor olması, adaylar için unutulmaması gereken oldukça motive edici bir etken.
Burs komitesinin her sene ufak değişiklikler yapma ihtimalini de hatırlatarak, JM sınavının içeriğinden bahsedelim. Sınavda son yıllarda, ana soruların altında şıklandırılmış alt sorulara da yer verilmektedir. Yazılı sınavda adaylardan, başvurdukları dilde ileri seviyede yazma becerisi göstermeleri bekleniyor. Bu noktada, Türkiye-AB ilişkileri ve AB’nin kendi iç dinamikleri hakkında ve bu alandaki terminolojiye uygun olarak deneme komposizyonları (essay) ile yazma egzersizleri yapmak faydalı olacaktır.
Sınavın son kısmını oluşturan ve puanlamaya ağırlıklı etkisi olan fasıl sorusu için, her yıl AB tarafından yayımlanan ‘Türkiye İlerleme Raporu’nu detaylı bir şekilde okuyarak, yorumlara hâkim olmak kritik önem taşıyor. Diğer sorular için üniversitelerin açık kaynak internet siteleri son derece faydalı içerikler sunuyor. Bunun yanı sıra, AB’deki güncel gelişmeleri aşağıdaki kaynaklardan takip edebilirsiniz:
- Avrupa Birliği Başkanlığı’nın internet sitesi,
- Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu gibi AB organlarının resmi internet siteleri ve sosyal medya hesapları,
- Türkiye-AB ilişkileri üzerine çalışan organizasyonların web sayfaları. Tavsiye: Bu alanda uzmanlaşmış olan İktisadi ve Kalkınma Vakfı (İKV)’nın internet sitesi uzman değerlendirmelerine, bilgi notlarına, analiz ve raporlara ulaşmak için eşsiz bir kaynak.
Kabul Süreci: Nelere Dikkat Etmelisiniz?
JM Burs Programı kapsamında akademik çalışmaların gerçekleştirileceği kurumlarla ilgili kabul işlemlerini yürütmek, tamamen bursiyerlerin sorumluluğundadır. Bu bağlamda, Brexitten önce AB Başkanlığı, en az iki farklı AB üyesi ülkede yer alan iki farklı eğitim kurumundan “Kabul Mektubu “ alınmasını zorunlu kılmakta idi. Bu gereklilik artık olmasa da, AB Başkanlığı, belirli ülkelere yönelik başvuru yığılmalarının önüne geçilmesi için aynı şartı tekrar geri getirebilir.
Bir çok eğitim kurumu, JM yazılı sınav
sonuçları açıklanmadan önce başvuru sürecini sonlandırmaktadır. Bu nedenle,
sınav sonucunu beklemeden, devam etmek istediğiniz üniversite veya eğitim
kurumunun takvimini takip ederek ön başvuru yapmak, olası riskleri ortadan
kaldıracaktır.
Bazı üniversiteler, başvuru sürecini
hızlandırmak veya sürecin devamlılığını sağlamak için kabul mektubu vermeden
önce belirli bir depozito ödemesi talep edebilir. Ancak burs sonucunuz belli
olmadan bu tür bir ödeme yapmak, kendi cebinizden harcama yapmanız anlamına
gelir. Öte yandan, bursu kazansanız bile süreç tamamlanmadan resmi bursiyer
statüsü kazanamazsınız. Bu nedenle, kabul sürecinin gerekliliklerini dikkatlice
incelemeli ve bursun sağladığı maddi desteklerin hangi aşamada devreye
girdiğini iyi analiz etmelisiniz.
Sınavı Kazandıktan Sonra Sizi Neler Bekliyor?
Bursu kazandıktan sonra, seçilen programın uygunluğu AB Başkanlığı uzmanları tarafından inceleniyor. PAF (Program Onay Formu) olarak bilinen bu süreçte, programın başvurulan fasıl ile uyumlu olup olmadığı değerlendiriliyor. Eğer uygun bulunmazsa, kabul alınan program elenebiliyor. Bu nedenle, birden fazla kabul mektubu almak oldukça önemli.
Sonuçlar
açıklandıktan sonra yedek listede olanlar ne yapmalı? JM asil adayların yanı sıra her sektör
için yedek aday listesi de belirliyor. Adaylar yedek sırasına göre
üniversitelerin güz ya da bahar döneminde programlarına başlayabilirler. Yedek
listede bulunan adayların da okul başvurularının yanı sıra konaklama/yurt
başvurusu gibi hazırlık yapmasını önerebiliriz.
Vize
Süreci: En Küçük Hata Bile Gecikmelere Yol Açabilir! Bursu kazandıktan sonra vize süreci
başlı başına dikkat gerektiren bir aşama. Başvurulan ülkeye göre vize süreci
farklılık gösterebilir ve bazı ülkeler için belgelerin hazırlanması uzun
sürebilir. Hataları bertaraf etmek için vize sürecini dikkatle yönetmek ve
mümkünse profesyonel destek almak faydalı olabilir.
Bursiyerin Sesinden: Hazırlık Süreci ve Tavsiyeler
JM bursunu kazanmak önemli bir başarı, ancak bu başarıyı sürdürülebilir kılmak, sınavdan sonraki süreçleri etkili bir şekilde yönetmeye bağlı.
Başvurulacak okulların seçimi, erken başvuru yapılması ve danışmanlık alınacaksa bu hizmetlerin dikkatle değerlendirilmesi de adaylar açısından önemli başlıklardan biri.
Danışmanlık firmalarının ücretsiz hizmetleri ilk bakışta avantajlı görünebilir. Ancak bazıları akademik olarak nispeten sınırlı okullara yönlendirme eğiliminde olabiliyor. Bu nedenle hedefinizdeki okula erken başvuru yapmak, ücretli başvuru gerekiyorsa da bunu bir engel değil de avantaj olarak görmek gerekiyor.
Sınavı kazandıktan sonraki ilk ve en önemli idari adımlardan biri de barınma konusu. Avrupa’da birçok şehirde kronikleşmiş olan konaklama sorunu, hazırlıksız yakalanıldığında adaylar için oldukça stresli bir hal alabiliyor.
Barınma konusu gerçekten ilk sıraya yerleştirilmeli. Burs sonuçları açıklanmadan önce, kabul alma ihtimaline karşılık aday okulların konaklama imkanlarını araştırmak, yerleşim başvurularını takip etmek ve önceden girişimde bulunmak gerekebilir. Bence konaklamayı erkenden çözen adaylar, sonrasında daha sağlıklı bir şekilde diğer adımlara odaklanabiliyor.
Sonuç
JM Burs Programı, sadece bir burs değil; aynı zamanda disiplinli bir hazırlık süreci, stratejik karar alma becerisi ve zaman yönetimi gerektiren kapsamlı bir yolculuktur. Bu süreçte başarılı olmanın yolu, hem sınav öncesinde hem de sonrasındaki aşamalara dair farkındalık geliştirmekten geçiyor.
Bu yazıda ele aldığımız içerikler, başvuru ve sınav sürecine dair teknik detayları ve deneyim odaklı önerileri bir araya getirerek adaylara bütüncül bir perspektif sunmayı amaçladı. JM Bursu’nun sunduğu imkanları en iyi şekilde değerlendirmek isteyen tüm adaylara başarılar dileriz.
Bir sonraki blog yazımızda, bursiyerlerin yurtdışındaki akademik ve kültürel deneyimlerine dair ilham verici içeriklerle buluşmak üzere.